Migreninizi Evde Kendiniz Yönetebilirsiniz

Prof. Dr. Aynur Özge

Migren, yaşam kalitesini derinden etkileyen nörolojik bir hastalık. Ancak doğru bilgi, planlama ve yaklaşım sayesinde migren ataklarını ev ortamında da kontrol altına almak mümkün. Bu yazıda bir hastanın gerçek hikâyesi eşliğinde, hem ilaçsız hem de ilaçla evde uygulanabilecek yöntemleri ele alacağız.

Gerçek Bir Hikâye: Elif’in Migrenle Mücadelesi

Elif, 32 yaşında bir öğretmen. Sınıfta geçirdiği yoğun bir günün ardından eve dönerken, gözlerinin önünde ışık çakmaları başladı. Ardından zonklayıcı bir baş ağrısı, mide bulantısı ve ışığa hassasiyet hissi gelişti. Tecrübeyle biliyordu: bir migren atağı daha geliyordu…

Elif hemen evine ulaştı. Loş bir odaya geçti, sessizliği sağladı, perdeleri kapattı. Başına soğuk kompres koydu. Derin nefes alarak gevşeme tekniklerini denedi. Ancak ağrı şiddetini artırınca, doktorunun daha önce önerdiği tedavilerden birini uyguladı. Kısa sürede belirtiler hafiflemeye başladı.

Evde Uygulanabilecek Non-Farmakolojik Yöntemler

Migren ataklarını ilaçsız yollarla da hafifletmek mümkündür. İşte Elif’in ve birçok hastanın deneyimlediği bazı öneriler:

1. Sessiz ve Loş Ortam: Işık ve gürültü migreni tetikleyebilir. Atak başladığında loş bir odada yalnız kalmak rahatlatıcıdır.
2. Soğuk Kompres: Enseye veya alın bölgesine soğuk uygulamak, sinir uçlarını yatıştırabilir.
3. Nefes ve Gevşeme Egzersizleri: Derin nefes alma, progresif kas gevşetme ya da kısa meditasyon, ağrının daha kötüleşmesini önleyebilir.
4. Uykuyu Düzene Sokmak: Ne fazla ne az; düzenli ve yeterli uyku migreni kontrol altına almanın temel yollarından biridir.
5. Yiyecek Takibi: Peynir, çikolata, işlenmiş et ürünleri gibi bazı gıdalar atağı tetikleyebilir. Kişisel tetikleyicilerin farkında olun.

Evde Kullanılabilen Farmakolojik Tedaviler: Yeni Nesil Umutlar

Migrenin ilaçla tedavisinde son yıllarda çok önemli gelişmeler yaşandı.

FDA Onaylı Oto-enjektör: Brekiya

Medscape’in “Managing Migraine at Home” başlıklı son makalesinde, kendi kendine uygulanabilen migren ilaçlarına değiniliyor. Özellikle Brekiya, FDA onayı almış ve içeriğinde dihidroergotamin mesilat bulunan bir oto-enjektör tedavisi olarak öne çıkıyor. Soğutma gerektirmemesi ve kolay taşınabilir olması nedeniyle hastalar tarafından evde rahatça uygulanabiliyor. Medscape kaynağında detaylıca anlatılan bu sistem, özellikle sık seyahat eden ya da ani atak yaşayan migrenliler için büyük kolaylık sağlıyor. Bu tedavi henüz ülkemizde yok ancak iki güzel haber vermek istiyorum size;

Ülkemizde Ruhsat Alan: Rimegepant

Türkiye’de kısa süre önce ruhsatlandırılan Rimegepant, “gepant” grubu ilaçların ilk örneklerinden biri olarak dikkat çekiyor. Triptanlara alternatif olarak geliştirilen bu ilaç, CGRP (kalsitonin gen ilişkili peptid) adı verilen migrenle ilişkili bir molekülü hedef alıyor.

Rimegepant’in avantajları:

• Tablet formunda ve ağızda eriyen formu sayesinde su gerekmeden alınabiliyor.
• Hem atak tedavisi hem de önleyici tedavi amacıyla kullanılabiliyor.
• Triptanları kullanamayan veya kalp damar hastalığı nedeniyle riskli kabul edilen hastalar için güvenli bir alternatif sunuyor.

Ülkemizde Ruhsat Alan: Sumatriptan ve Naproksen kombinasyonu

Bu kombinasyon tedavisi, hem migrenin ağrısını hem de ona eşlik eden iltihabi süreci hedef alır. Sumatriptan, triptan grubunda yer alır ve migren atağını baskılayan damar daraltıcı etkisiyle çalışır. Naproksen ise güçlü bir antiinflamatuvardır ve özellikle atağın erken aşamasında ağrının şiddetlenmesini önlemeye yardımcı olur.

• Bu kombinasyonun avantajı, tek tabletle hem damar genişlemesini hem de inflamasyonu hedeflemesidir.
• Ülkemizde ruhsatlı olarak mevcut olan bu formülasyon, özellikle sabah başlayan ya da ağrının birkaç saat içinde şiddetleneceği öngörülen ataklarda etkilidir.
• Ayrıca hastalar için kullanımı pratiktir; baş ağrısının başlamakta olduğunu hisseder hissetmez alınabilir.

Bu ilaçlar reçeteli olarak kullanılmalı ve mutlaka aile hekiminiz ya da başağrısı konusunda deneyimli bir nöroloji ya da algoloji uzmanı tarafından önerilmelidir.

Migrenle Yalnız Değilsiniz: Profesyonel Destek Önemlidir

Unutmayın sevgili okurlar, migren kişiye özeldir. Her hastanın tetikleyicisi, atağın süresi ve şiddeti farklıdır. Bu nedenle evde uygulayacağınız yöntemlerin etkili olup olmadığını değerlendirirken mutlaka aile hekiminiz ya da başağrısı konusunda deneyimli bir nöroloji ya da algoloji uzmanı ile görüşmelisiniz.

Sonuç: Kontrol Sizin Elinizde Olabilir

Migren atağı, artık sizi teslim almak zorunda değil. Doğru zamanlama, uygun önlemler ve gelişen tedavi seçenekleriyle evde de başarılı yönetim mümkün. Elif gibi, siz de atağınızla başa çıkabilir, hayatınıza kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.