Vestibüler Migren: Başdönmesi ve Başağrısı İlişkisine Yakından Bakış

Prof. Dr. Aynur Özge

Başdönmesi ve başağrısı, çoğu kişi için birbirinden bağımsız sorunlar gibi gözükse de aslında bu iki belirti vestibüler migren adı verilen bir durumun parçası olabilir. Vestibüler migren, migren hastalarında denge sistemini etkileyen bir durumdur ve yaygın olmasına rağmen çoğu kez tanı konması gecikir.

Bu yazıda, vestibüler migrenin belirtilerini, teşhisini ve tedavi yöntemlerini kapsamlı bir şekilde ele alacağız.

Vestibüler Migren Nedir?

Vestibüler migren, migrenle ilişkili olarak gelişen bir denge bozukluğu durumudur. Başdönmesi şikayetlerinin migren ataklarıyla eşlik etmesi, vestibüler sistemde (iç kulak ve beyin arasındaki denge merkezi) bir hassasiyeti ortaya çıkarır.

Migren hastalarının %30’50’sinde vestibüler semptomları görülmektedir. Bu nedenle vestibüler migren, sadece başağrısıyla değil, başdönmesi ve dengesizlikle de tanımlanır.

Vestibüler Migren Belirtileri

Vestibüler migrenin belirtileri hastadan hastaya değişiklik gösterebilir, ancak yaygın belirtiler şunlardır:

• Başdönmesi: Ani dönme hissi veya dengesizlik.
• Dengesizlik: Yürürken ya da hareket ederken yalpalama veya boşlukta yürüyormuş gibi hissetme.
• Başağrısı: Tek taraflı, zonklayıcı ve migrene özgü başağrısı.
• Işık ve ses hassasiyeti: Özellikle migren atağları sırasında artar.
• Mide bulantısı ve kusma.
• Görsel bozukluklar: Titreme, parlayan ışıklar veya bulanıklık.

Bazı hastalarda başdönmesi başağrısı olmaksızın da ortaya çıkabilir. Bu durumun teşhisi daha zor olabilir.

Vestibüler Migrenin Teşhisi

Vestibüler migrenin tanısı, detaylı bir hastalık hikayesi ve klinik değerlendirme ile konur. Uluslararası Başağrısı Derneği tarafından belirlenen teşhis kriterleri şunlardır:

1. Migren Tanısı: Hastanın daha önce migren tanısı alması veya migrenle uyumlu başağrılarının olması.
2. Vestibüler Semptomlar: Başdönmesi veya dengesizlik ataklarının tekrarlaması (5 dakikadan 72 saate kadar sürebilir).
3. Migren Belirtilerinin Eşlik Etmesi: Ataklar sırasında başağrısı, ışık/ses hassasiyeti veya görsel belirtiler.
4. Diğer Hastalıkların Dışlanması: Beyin ve iç kulak kaynaklı diğer hastalıkların dışlanması gerekir.

Gerekli durumlarda beyin MRı, vestibüler testler ve odyolojik değerlendirmeler de yapılabilir.

Vestibüler Migren Tedavisi

Vestibüler migrenin tedavisi, atakları azaltmak ve yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla yapılır. Tedavi yöntemleri şunlardır:

1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
   • Tetikleyicilerden Kaçınma: Stres, uyku düzeni bozuklukları, kafein, alkol ve çikolata gibi tetikleyicilerden uzak durun.
   • Düzenli Uyku ve Beslenme: Uykusuzluk vestibüler semptomlarını artırabilir.
   • Hafif Egzersizler: Yoga ve denge egzersizleri yararlı olabilir.
2. Akut Tedavi:
   • Migren atağı sırasında triptanlar ve ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
   • Mide bulantısı için antiemetik ilaçlar.
3. Koruyucu Tedavi:
   • Beta Blokerler (propranolol gibi)
   • Kalsiyum Kanal Blokerleri
   • Antiepileptik ilaçlar (valproat, topiramat)
   • Antidepresanlar (amitriptilin)
4. Vestibüler Rehabilitasyon:
   • Denge egzersizleri ve vestibüler sistemin hassasiyetini azaltmaya yönelik terapiler.

Sevgili okurlar, vestibüler migren hem başağrısı hem de başdönmesi gibi çift etkili semptomlara neden olarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Ancak doğru tanı ve tedaviyle bu durum kontrol altına alınabilir.

Eğer sık sık başdönmesi atakları yaşıyor, özellikle de bu ataklar migren başağrılarıyla birlikte ortaya çıkıyorsa, bir nörolog ya da kulak burun boğaz uzmanına başvurmanız önemlidir.

Unutmayın: Tetikleyicilerinizi tanımak ve yaşam tarzınızda yapacağınız küçük değişiklikler, önemli farklar yaratabilir. Sağlıklı, dengeli ve başağrısız günler dileğiyle!

Sevgilerimle…