Multipl Skleroz (MS)
Multipl skleroz (MS), bağışıklık sisteminde öngörülemeyen bir aksaklık ile ilişkili olan beyin ve omuriliği (merkezi sinir sistemi) ilgilendiren özgün bir hastalıktır.
Hastalar “atak” adı verilen süreçlerde beynin görme, konuşma, yürüme gibi fonksiyonlarında 24 saati bulabilen aksaklıklardan şikayet ederler. Her bir atak farklı beyin veya omurilik bölgelerini etkileyebilir ve bu süreci takiben “plak” adı verilen nedbe dokusu kalabilir.
MS psikiyatrik bir tablo değildir.
Herhangi bir zamanda herkesin başına gelebilecek, henüz nedeni tam olarak ispat edilememiş bir hastalıktır.
MS bulaşıcı bir hastalık değildir.
MS belirtileri çeşitli olup en görülenleri şunlardır:
- Göz bozukluğu: Çift görme veya gözün irade dışı hareketi şeklinde olabilir
- Vücudun herhangi bir bölgesinin kısmen veya tamamen felç olması
- Ellerin Titremesi
- İdrar veya kalın barsak kontrolünün kaybı
- Sendeleme veya denge kaybı
- Dilde peltekleşme gibi konuşma bozuklukları
- Aşırı halsizlik veya kendini alışılmamış biçimde yorgun hissetme
- El-ayak koordinasyon bozukluğu
- Vücudun muhtelif yerlerinde uyuşma veya karıncalanma hissi
- Ayakların belirgin şekilde sürüklenmesi gibi ani ortaya çıkan kuvvet kusurları
Beyin ve omurilikte tutulan bölgelere ve hastalığın seyrine bağlı olarak pek çok çeşidi vardır. Bazı hastalar zaman içinde fiziksel hareketlerini kısıtlayacak sorunlar ile karşılaşabilir. Ancak herkesi kural olarak sakat bırakan bir hastalık değildir.
MS henüz önlenebilir ya da tamamen tedavi edilebilir değildir. Ancak mevcut tedaviler ile yeni atak gelişmesine ait risk önemli ölçüde azaltılır. Ataklarda erken müdahale plak oluşumunu ve plağa bağlı hasarı azaltır. Ayrıca eşlik eden sorunlara (ağrılar, halsizlik, uyku bozukluğu vb.) yönelik tedaviler hastanın yaşam kalitesini artırır.
MS hastaları çalışabilir, seyahat edebilir, evlenebilir ve çocuk sahibi olabilirler. Genetik geçişle ilgili bazı dağınık bilgilere rağmen anneden bebeğe geçen irsi bir hastalık değildir. Nöroloji uzmanı kontrolünde yaşam kalitesinde azami konfor sağlanabilen bir hastalıktır.
Daha kapsamlı bilgi ve güncel gelişmeleri doğru kaynaktan takip etmek için Türkiye Multipl Skleroz Derneği web sayfasını (https://turkiyemsdernegi.org/) ziyaret edebilirsiniz.