İç Organ Hastalıklarının Sinir Sistemi Etkileri
Şeker Hastaları İçin
Şeker Hastalığı (Diyabetes Mellitus) insulin hormon salgılanmasının ve/veya insulin etkisinin bozulması sonucu, karbonhidrat, lipid ve protein metabolizmasında bozukluklara yol açan bir metabolizma hastalığıdır. Tüm dünyada en sık görülen metabolizma bozukluğudur.
Vücutta pek çok sistemi olduğu kadar ve daha fazla oranda sinir sistemini ilgilendiren bir hastalıktır. Başlıca yan etkileri damar sistemine ve sinir sistemine olan etkiler şeklindedir. Ayrıca göz, böbrek ve kalp gibi sıklıkla hedef olan diğer organlar da gözden geçirilmelidir.
Şeker hastalığı beyinde şeker yüksekliği veya düşüklüğüne bağlı komalara yol açar. Şeker hastalarında damar tıkanıklığı veya kanaması ile seyreden beyin krizi geçirme olasılığı, özellikle şeker iyi bir şekilde kontrol edilmiyorsa oldukça yüksektir.
Şeker vücuttaki sinir uçları için toksik etki yapar. Kandaki şeker düzeyi iyi kontrol edilmiyorsa fazla olan yıllar içinde şeker sinir uçlarında çeşitli türlerde hasar (nöropati) oluşturur. Hastalar zaman içinde ellerinde ayaklarında uyuşma, karıncalanma, üşüme hissi, batma hissi, ağrı ve bazı kaslarda güçsüzlük tarif ederler. Tüm bunlar Nöropati’ye bağlıdır.
Her şeker hastası doktor tarafından aksi belirtilmedikçe ortalama YILDA BİR KEZ sinir uçları etkilenmesi açısından muayene edilmelidir. Gerektiği durumlarda sinir ölçümü (EMG) yapılarak hasarın boyutu değerlendirilmelidir.
Nöropati varsa;
- Şeker kontrolü daha özenle yapılmalıdır
- Erken dönemde koruyucu ilaçlar başlanmalıdır
- Hastalar ayak sağlığı gibi diyabetik nöropatiye ait muhtemel sorunlar hakkında bilgilendirilmelidir
EMG takipleri ile hasarın düzelip düzelmediği izlenmelidir. Nöropatiye bağlı ağrılar “Nöropatik Ağrı” olarak bilinir. Bu ağrılar mekanizmaları gereği standart ağrı kesicilere cevap vermez. Bu nedenle şeker hastalarında meydana gelen elektrik çarpması benzeri, kısa süreli ve şiddetli ağrılarda, özellikle de beraberinde hissi veya kuvvet kusuru da varsa mutlaka bir Nöroloji Uzmanı'na danışılmalıdır.
Nöropati aynı zamanda “otonomik sinir sistemi” adı verilen irademiz dışındaki sinir sistemimizi de olumsuz etkiler. Bu nedenle hastalarda ağrısız kalp krizleri, barsak düzeni bozuklukları, idrar kaçırma veya yapamama gibi sorunlar, cinsel işlevlerde bozulma gibi sorunlar yaşanabilir. Tüm bunların şeker hastalığının istenmeyen sonucu olduğu bilinerek konunun uzmanlarından yardım istenmelidir.
Daha fazla bilgi için Türk Diyabet Vakfı’nın web sayfasını (https://www.turkdiab.org/) ziyaret edebilirsiniz.